Informatie voor verwijzers - hulp bij gendervragen

Het belang van genderspecifieke hulpverlening en de stand van zaken.

(voor informatie over mijn hulpverleningsaanbod bij genderproblematiek, zie het paarse kader)

​

Er bestaan momenteel lange wachtlijsten (gemiddeld 2 tot 3 jaar) voor iemand op intakegesprek mag komen bij een Genderpoli. In de tussentijd is er weinig aanbod van zorgverleners die gespecialiseerd zijn in genderproblematiek/transgenderzorg. Binnen de GGZ zijn tevens lange wachtlijsten. Buiten de GGZ zijn er weinig zorgverleners die transgender sensitieve zorg bieden en/of zorg bieden aan mensen die genderdysforie ervaren en/of gendervragen hebben. De weg naar somatische behandeling is vindbaar, maar voor en na deze behandeling gendersensitieve zorg vinden voor een stukje psychische klachten is moeilijk (Kwaliteitsstandaard Psychische Transgenderzorg, 2017). 

Transgenderzorg binnen Genderpoli’s is vaak enkel gericht op het toewerken naar somatische behandeling, terwijl er meerdere diagnostische en behandelwegen mogelijk zijn. Er wordt vaak te snel doorverwezen naar genderteams, terwijl deze teams enkel gericht zijn op de vraag of iemand in aanmerking komt voor een somatische ingreep en het bespreken van welke ingrepen iemand wenst.

• Terwijl iemand soms enkel sterk voelt dat het bij de geboorte toegewezen geslacht niet klopt, zonder te weten wat het dan wel is. Dan is eerst verdere exploratie nodig

• Terwijl een deel van de transgenderpersonen helemaal geen medische ingreep wil, maar wel last kan hebben van psychische klachten. 

​

Ten gevolge van een betere herkenning/erkenning is er een steeds grotere stroom aanmeldingen bij genderklinieken. De vraag naar psychische en somatische zorg zal verder toenemen. Beter toegankelijke & vindbare psychische genderzorg is essentieel. Ook búiten de GGZ om.  
Hulpverleners die aangeven LHBTIQ+ zorg geven, zijn niet per definitie altijd bekwaam en toegerust in het bieden van zorg aan transgenders of gender non-conforme personen, omdat het bij hen niet gaat over seksuele geaardheidsproblematiek. Uit onderzoek blijkt dat Transgenderpersonen of gender non-conforme personen vaak aangeven dat zorgverleners basiskennis missen om hen te helpen (APA, 2015).

Vanuit de Kwaliteitsstandaard Psychische Transgenderzorg (2017) worden verschillende subgroepen van mensen met genderdysforie onderscheiden. Binnen mijn counselling praktijk begeleid ik de volgende subgroepen:

​

Groep 1:    Volwassenen of adolescenten die in verwarring zijn over hun genderidentiteit.
Groep 2:    Volwassenen of adolescenten met genderdysforie, maar zonder duurzame wens                   tot een genderbevestigende somatische behandeling. 
Groep 3:    Volwassenen of adolescenten met genderdysforie met een duurzame wens tot                       een genderbevestigende somatische behandeling die voor een dergelijke                           behandeling in  aanmerking komen maar nog op een wachtlijst staan. 
Groep 4:    Volwassenen of adolescenten die een genderbevestigende somatische                               behandeling hebben ondergaan.
 

Volgens deze Kwaliteitsstandaard kunnen Volwassenen of adolescenten die een genderbevestigende somatische behandeling hebben ondergaan verschillende hulpvragen ervaren, waardoor mogelijke behandeldoelen zijn:

​

• Duidelijk krijgen wat er met hen aan de hand is (bijvoorbeeld bij groep 2)

• Duidelijk krijgen wat men wil (bijvoorbeeld bij groep 1 en 2)

• Vergroten van de psychische draagkracht tijdens de wachtlijstperiode door eigen regie te geven, sociale transitie te starten/vervolgen (bij groep 3.)

• Aanpassing aan de nieuwe levenssituatie, optimaliseren van sociale contacten, dagbesteding/werk, seksualiteit/intimiteit en lichaamsbeleving (bij groep 4)

• Zelfacceptatie (bij alle groepen)

​

​

Wat voor hulp en ondersteuning bied ik bij genderproblematiek?

​

Ik bied een plek waar mensen in een veilige omgeving hun genderidentiteit en/of genderexpressie kunnen uitspreken, exploreren & uitdragen.

Ik gebruik daarbij o.a. verschillende hulpmiddelen en tools die iemand helpen om hun genderexpressie en genderidentiteit uit te zoeken om te kijken wat bij hen past.

Verder bied ik ondersteuning bij het maken van keuzes over en bedenken van strategieen voor de sociale transitie, waar te beginnen? 

​

Daarnaast bied ik hulp bij het verwerken van emoties, het zoeken van steun/steungroepen op basis van iemand's behoefte, het anders leren omgaan met stress & het ontdekken en ontwikkelen van (zelfhulp) strategieën bij

• Onzekerheid/somberheid/angst bij en tijdens de genderzoektocht.

• Geinternaliseerde negatieve opvattingen over de eigen gendervariatie 

• Stress door afkeuring van genderidentiteit door omgeving of discriminatie 

• Veranderingen in emotiebeleving door hormoontherapie

• Omgevingsbelemmeringen zoals een bezoek aan winkels en openbare toiletten.

• Omgaan met de lange wachttijden van de genderpoli en het ongeduld t.a.v. het willen starten met de medische transitie

• Omgaan met het leven ná de medische transitie. Vaak ervaren transgenders ook na de transitie nog psychische klachten. 

​

Wat daarnaast belangrijk is:

Het samen uitzoeken en onderscheid maken tussen problemen die wel & niet samenhangen met de genderproblematiek. 

​

Helpen met inzicht geven in het feit dat de medische transitie de kers op de taart is, maar dat de verandering van binnen ook heel belangrijk is, dat daar vaak ook veel werk zit waar je in de tussentijd aan kan werken. Enkel de medische transitie is niet voldoende om je daarna helemaal goed te voelen.

​

Referenties:

Alliantie Transgenderzorg. (2017). Kwaliteitsstandaard Psychische Transgenderzorg.  

​

American Psychological Association. (2015). Guidelines for psychological practice with transgender and gender nonconforming people. American Psychologist, 70(9), 832–864. https://doi.org/10.1037/a0039906

​