Counselling voor studenten
Mijn burn-out herstel model
In mijn praktijk werk ik met een burn-out herstel model wat afwijkt van het standaard burn-out protocol. De reden hiervoor is dat dit protocol nogal op kritiek stuit bij veel cliënten die hiermee worden geconfronteerd. Met name het zo snel mogelijk hervatten van de werkzaamheden en/of zich regelmatig begeven op de werkvloer kan veel stress geven. Ook is het burn-out protocol erg afgestemd op werk-gerelateerde klachten, terwijl een burn-out helemaal niet van werk gerelateerde aard hoeft te zijn. Lees ook mijn blog over andere misvattingen rond burn-out herstel.
​
Door mijn persoonlijke ervaring en de ervaringen van die cliënten die ik heb begeleid ben ik erachter gekomen dat er een aantal belangrijke pijlers zijn die bij de behandeling van een burn-out meegenomen moeten worden. Wanneer een of meerdere pijlers onvoldoende of geen aandacht krijgen, kan het herstel veel langer duren dan nodig. In de praktijk blijkt dat in veel burn-out behandelingen een of meerdere van deze pijlers vaak onderbelicht blijven.
In het model hieronder onderscheid ik vier verschillende pijlers die allemaal even belangrijk zijn en aandacht verdienen bij een client met burn-out klachten. Per pijler zal ik uitleggen hoe ik te werk ga, en waarom dit belangrijk is.
​
​
Pijler 1: dichten van energielekken op emotioneel niveau.
Om te kunnen herstellen van een burn-out is het belangrijk dat we onderzoeken op welke gebieden jij stress ervaart en onnodig veel energie verbruikt. Met andere woorden, waar je energielekken zitten die zorgen dat jij snel leegloopt. Dit kan op verschillende gebieden zijn, waaronder het niet goed kunnen reguleren van je emoties, automatische gedrags- en denkpatronen (zoals een sterke controlebehoefte, de neiging om anderen te pleasen en perfectionisme) en negatieve gedachten over je zelfbeeld en/of identiteit.
​
Samen kijken we naar wat jij kan veranderen op deze gebieden om je energielekken te verminderen. Zo lang deze energielekken niet worden aangepakt, kun je namelijk niet herstellen van een burn-out, of loop je het risico op het ontwikkelen van een nieuwe burn-out in de toekomst.
​
Pijler 2: Werken met een flexibel activiteiten-schema op basis van het kleurensysteem.
De basis van mijn burn-out model is om cliënten te leren werken met het activiteiten-schema op basis van het vier-kleurensysteem. Tijdens mijn burn-out kreeg ik het advies van iemand om mijn weekschema hiermee te gaan invullen, en het heeft mij toen erg geholpen. Sindsdien heb ik dit systeem verder ontwikkeld en pas ik het met succes toe bij mijn cliënten.
Het activiteitenschema is zowel effectief voor het afremmen van mensen die over hun grenzen blijven gaan tijdens hun herstel als voor het activeren van mensen die juist te wéinig doen tijdens hun herstel.
Het activiteitenschema geeft je structuur en overzicht over wat je wekelijks gaat doen en helpt je inzien waar en wanneer je moet opschakelen of jezelf juist moet afremmen.
Wat is het idee:
Pijler 3: Aandacht voor het omgaan met angstklachten ten aanzien van lichamelijke en mentale klachten.
Wanneer je een burn-out hebt raak je het vertrouwen in je lichaam kwijt. Je ervaart fysieke en mentale klachten waar je voor je gevoel geen controle over hebt. Hierdoor kun je angstklachten ontwikkelen die je herstel vaak behoorlijk in de weg zitten. Het risico is dat er een vicieuze cirkel ontstaat, waarin je angst voor je klachten gaat ervaren, die vervolgens jouw burn-out klachten weer kunnen verergeren, waardoor je herstel vertraagd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan angst om weer aan het werk te moeten gaan en angst om bepaalde andere activiteiten weer op te pakken
“Kan ik dit wel aan?”.
​
Om je te leren omgaan met angst ten aanzien van je lichamelijke en mentale klachten gebruik ik technieken uit de ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Het doel hierbij is om ondanks de klachten, toch stapjes vooruit te durven zetten en hierin succeservaringen op te doen. Je zult dan merken dat je langzaam weer zelfverzekerder wordt over wat je aankunt.
​
Angstklachten kunnen ook al aanwezig zijn voor je burn-out en onderdeel zijn van de oorzaak van je burn-out. Ook dan kunnen we samen onderzoeken waar deze angst vandaan komt en als onderdeel van je energielekken te verminderen.
Pijler 4: Leren om je (weer) veilig te voelen in een prikkelrijke omgeving.
Wanneer je burn-out klachten ervaart ben je vaak gevoelig voor prikkels en raak je regelmatig overprikkeld. Zelfs wanneer je (bijna) hersteld bent van een burn-out blijf je vaak gevoelig voor een prikkelrijke omgeving. Je begeven in een druk restaurant, een drukke winkelstraat of zelfs een avondje samenzijn met vrienden kan erg vermoeiend zijn. Ik hoor vaak van clienten die een burn-out hebben (gehad) dat ze bijvoorbeeld de prikkels van de stad niet meer goed aankunnen.
​
Zelf geloof ik dat er in de behandeling van een burn-out aandacht moet zijn voor het leren om je (weer) veilig te voelen in een prikkelrijke omgeving. Hierdoor hoef je dit type omgeving niet meer te vermijden, hou je het beter vol en loop je minder leeg in deze situaties.
​
Hiervoor gebruik ik technieken uit ACT (Acceptance and Commitment Therapy), lichaamsgerichte oefeningen en daarnaast visualisatietechnieken die mensen met o.a. hooggevoeligheid helpt om prikkels beter aan te kunnen.